PET / CT - Pozitron Emisyon Tomografisi | Meme Kanseri ve Hastalıkları Genel Cerrahi Uzmanı Doç.Dr.Sina Ferahman

PET / CT

PET/CT: Vücudu Bir Bütün Olarak Değerlendiren İleri Görüntüleme

PET/CT, meme kanseri dahil olmak üzere birçok kanser türünde tüm vücutta aktif tümör odaklarını gösterebilen en gelişmiş görüntüleme yöntemlerinden biridir.

Pozitron Emisyon Tomografisi (PET), hücrelerin glikoz tüketimini baz alarak çalışır. Kanser hücreleri normal hücrelere göre daha fazla glikoz tükettiği için PET görüntülemede parlak alanlar oluşturur. Bu görüntüler, Bilgisayarlı Tomografi (CT) ile birleştirilerek net anatomik konumlandırma sağlanır.

1. PET/CT Hangi Durumlarda Tercih Edilir?

İleri evre meme kanserinde yayılımın belirlenmesi
Lenf nodu ve uzak organ metastazlarının saptanması
Yüksek riskli hastalarda evreleme ve yeniden evreleme
Kemoterapi öncesi ve sonrası yanıt değerlendirmesi
Nüks (tekrar) şüphesinde ayırıcı tanı

PET/CT, tarama amacıyla değil; tanı, evreleme ve tedaviye yanıt değerlendirmede kullanılır.

2. PET/CT Nasıl Yapılır?

İşlem öncesi hastaya damar yoluyla düşük doz radyoaktif glikoz (FDG) enjekte edilir. Tüm vücutta bu maddeyi daha fazla tutan hücreler belirlenir.

İlaç verildikten sonra 45–60 dakika dinlenme süresi gerekir
Hastanın 6 saat aç olması istenir
Tarama işlemi ortalama 25–30 dakika sürer

İşlem sırasında herhangi bir ağrı, yanma ya da rahatsızlık hissedilmez.

3. PET/CT Ne Tür Bulgular Gösterir?

Aktif tümör hücrelerinin yerleşimi ve yoğunluğu
Lenf nodu tutulumu (aksilla, mediasten, boyun)
Uzak metastaz (kemik, karaciğer, akciğer, beyin)
Tedavi sonrası hastalığın yanıt durumu

Görüntüdeki parlaklık (SUV değeri), tümörün metabolik aktivitesini yansıtır.

4. Avantajları ve Sınırlamaları

Avantajlar:

Vücudu bir bütün olarak tarar
Kanserin aktif bölgelerini gösterir
Tedavi yanıtı hakkında net bilgi sunar

Sınırlamaları:

Yavaş büyüyen kanserlerde duyarlılığı sınırlıdır
İnflamasyon (iltihap) veya enfeksiyonla karışabilir
Her merkezde bulunmaz, maliyeti yüksektir

PET/CT Öncesinde ve Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

İşlem Öncesi:

İşlemden en az 6 saat önce aç kalınmalıdır (su içilebilir)
Son 24 saatte ağır egzersiz yapılmamalıdır
Şeker hastaları işlem sabahı ilaç/insülin kullanmamalı ve doktorla iletişim kurmalıdır
Rahat kıyafetlerle gelinmeli, takı-metal aksesuar takılmamalıdır

İşlem Sonrası:

İşlem sonrası bol su içerek radyoaktif maddenin vücuttan atılımı hızlandırılmalıdır
Emziren anneler 24 saat boyunca süt sağmalı ve emzirmemelidir
İlk 12 saat boyunca küçük çocuklardan ve hamilelerden mümkün olduğunca uzak durulması önerilir
Tuvalet sonrası eller iyice yıkanmalıdır

Not: Kullanılan radyoaktif madde çok düşük dozda olup kısa sürede vücuttan atılır. Ancak önlem amacıyla ilk saatlerde yakın temastan kaçınılması önerilir.

PET/CT Fiyatı Ne Kadardır?

PET/CT fiyatı, hastanenin donanımı, şehir ve kapsamına göre değişiklik gösterir. SGK kapsamına giren durumlarda devlet hastanelerinde ücretsiz olabilirken, özel merkezlerde ücretli uygulanabilir. En doğru fiyat bilgisi için başvurulan merkeze danışılmalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular

PET/CT ile meme kanseri kesin teşhis edilir mi?

Hayır. PET/CT kanserin yerleşimini ve yayılımını gösterir, ancak kesin tanı biyopsi ile konur.

PET/CT tarama amaçlı kullanılabilir mi?

Hayır. PET/CT rutin tarama aracı değildir. Sadece klinik endikasyon varsa kullanılır.

İşlem sonrası nelere dikkat etmeliyim?

Bol sıvı tüketmeniz önerilir. Radyoaktif maddenin vücuttan atılımı 6–12 saat içinde tamamlanır.

İLETİŞİM